...είναι τελικά πρόοδος για την Δημοκρατία;
Πρίν κάποια χρόνια θυμάμαι που διάβαζα ένα άρθρο του Πρετεντέρη (ναι, του γνωστού) που κατέληγε σε ένα συμπέρασμα που εκείνη την εποχή πίστευα οτι μου αποκάλυπτε μια αλήθεια της σύγχρονης ελληνικής πολιτικής:
ο Πρετεντέρης σχολίαζε την έλλειψη ενός σοβαρού ακροδεξιού κόμματος απο την ελληνική πολιτική σκήνη εκείνη την εποχή και κατέληγε στο συμπέρασμα οτι ο λόγος της μη υπάρξης είναι (ήτανε) οτι στην Ελλάδα όλοι λίγο ή πολύ έχουν κάποιες πεποιηθήσεις που θα μπορούσανε να χαρακτηριστούν εθνικίστικες η ακροδεξιές. Πράγματι, το συμπέρασμα ήταν πολυ διαφωτιστικό όταν ακόμα και αριστερά κόμματα παρουσίαζαν εθνικιστικές απόψεις, διασημότητες των γραμμάτων και των τεχνών είχαν αντίστοιχες ιδέες και φανατικοί ήταν παρών και στα δύο κυρίαρχα κόμματα.
Τελικά ίσως η δημιουργία του ΛΑΟΣ να αποδικνύει ακριβώς το αντίθετο απο το αυτό που θα θεωρούσαμε ως πρώτο συμπέρασμα: Δεν σημαίνει οτι ως λαός η ως έθνος γινόμαστε περισσότερο συντηριτικοί αλλά αντιθέτα οτι προοδευτικές απόψεις και μια πιο σφαιρική αντιμετώπιση του κόσμου αρχίζουν να διέπουν τις σύγχρονές αντιλήψεις. Αυτό οδηγεί τους παραδοσιακά συντηριτικούς και εθνικιστές να προσπαθούν να περιχαρακωθούν και να προστατέψουν το χώρο και τις αντιλήψεις τους, αλλά και να βρούν καινούρια οχήματα διάδοσης τους. Απο αυτό δε θα λείπουν ούτε οι εξτρεμιστές και γραφικοί εθνικιστές αλλά ούτε και οι πιο σοβαροί. Είναι ζήτημα επιβίωσης. Τα ποσοστά που καταγράφει το ΛΑΟΣ μπορεί να είναι κάπως ανησυχητικά αλλά καθόλου μεγάλα για μια χώρα παραδοσιακά συντηριτική όπως η Ελλάδα.
Η Δημοκρατία βγαίνει οφελιμένη; Εδώ η απάντηση είναι δύσκολη: Μάλλον ναι αν όλα λειτουργούν μέσα απο τους θεσμούς της. Μάλλον όχι αν οι θεσμοί γίνονται όχημα οπουρτηνιστικής εκμετάλευσης με σκοπό επίτευξη τρίτων στόχων. Όπως και να έχει κανείς δε μπορεί να αρνηθεί οτι οι αντιλήψεις που εκφράζονται απο τις εθνικόφρονες παρατάξεις και ακροδεξίες παρατάξεις είναι δυνατό να απειχούν αντιλήψεις που ενστερνίζονται ποσόστο του εκλογικού σώματος από όλο το εύρος του πολιτικού φάσματος.